Αλμυρές ή γλυκές, με ή χωρίς φύλλο, στρογγυλές, τριγωνικές, απλές ή σύνθετες, οι παραδοσιακές πίτες αποτελούν ένα μεγάλο κεφάλαιο στην ελληνική γαστρονομία.
Στην ελληνική παραδοσιακή κουζίνα βρίσκει κανείς πολλά και διαφορετικά είδη πίτας, τα οποία ποικίλουν ανά νομό κι έτσι, κάθε περιοχή στην Ελλάδα έχει ως σημείο αναφοράς τη δική της παραδοσιακή πίτα. Μερικές φορές αποτελούν το βασικό ορεκτικό ή ένα νόστιμο και υγιεινό σνακ κατά τη διάρκεια της ημέρας!
Με πολλές παραλλαγές, διαφορετικά υλικά, διαφορετικό τρόπο σερβιρίσματος και πολλά διαφορετικά ονόματα, οι πίτες αποτελούν ένα χαρακτηριστικό παραδοσιακό έδεσμα σε κάθε γωνιά της χώρας μας.
Τι χαρακτηρίζει τις ελληνικές πίτες;
Το χαρακτηριστικό της ελληνικής παραδοσιακής πίτας είναι αναμφισβήτητα το φρέσκο χειροποίητο φύλλο. Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από φύλλα, άλλα λεπτά και διάφανα κι άλλα πιο χοντρά. Κάποιες πίτες παρασκευάζονται με πολλές στρώσεις φύλλων στο ταψί και στο εσωτερικό τους ρίχνεται ένα μείγμα, όπως σπανάκι, τυρί, διάφορα χόρτα ή λαχανικά. Ωστόσο, πολύ γνωστές είναι και οι πίτες χωρίς φύλλο, όπου σε αυτή την περίπτωση το ρόλο του φύλλου παίζει ένα πηχτό μείγμα από αλεύρι και διάφορα άλλα υλικά.
Πέρα από τις παραλλαγές στο φύλλο, η ποικιλία της γέμισης μιας πίτας δεν έχει όρια. Χρειάζεται μόνο η φαντασία σας και τα αγνά και φρέσκα υλικά του κάθε τόπου. Εκτός από τη κλασσική πίτα με τυρί η χόρτα μπορείτε να βάλετε στη γέμιση κρέας, λαχανικά, τραχανά, ζυμαρικά κι ό,τι άλλο επιθυμείτε!
Παραδοσιακές πίτες με φύλλο
- Τυρόπιτα
Η τυρόπιτα μαζί με τη σπανακόπιτα ίσως είναι η πιο γνωστή ελληνική πίτα όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλο το κόσμο. Κατά βάση φτίαχνεται με παραδοσιακό φύλλο ή φύλλο κρούστας και η γέμιση της αποτελείται από φέτα, αυγά, γάλα, γιαούρτι και ελαιόλαδο. Είναι το ιδανικό σνακ για μικρούς και μεγάλους αλλά και το καλύτερο ορεκτικό για κάθε περίσταση, αφου κανείς δε μπορεί να αντισταθεί σ'ένα ζεστό κομμάτι τυρόπιτας.
Στην Ελλάδα τη τυρόπιτα μπορείτε να τη βρείτε σε πολλές παραλλαγές. Παρακάτω θα δούμε μερικες από τις πιο γνωστές εκδοχές της:
- Στριφτή Σκοπέλου : Πρόκειται για στριφτή τηγανητή τυρόπιτα από το νησί της Σκοπελου και είναι ιδιαίτερα αγαπητή σε όλη την Ελλάδα. Έχει στριφτό σχήμα και τηγανίζεται σε καυτό λάδι. Το τυρί που χρησιμοποιείται κατά βάση για τη γέμιση είναι το κατσικίσιο, αλλά πολλοί προσθέτουν κι άλλα λευκά τυριά που την κάνουν ακόμα πιο νόστιμη. Το μόνο που χρειάζεστε για να την ετοιμάσετε είναι αλεύρι, ένα καλό κατσικίσιο τυρί και μια καλή τεχνική. Την ίδια τυρόπιτα σε παραλλαγές θα συναντήσετε και στα υπόλοιπα νησιά των Σποράδων
- Κασερόπιτα : Η μόνη διαφορά της με τη τυρόπιτα είναι πως το κύριο συστατικό της δεν είναι η φέτα αλλά το κασέρι.
- Σπανακόπιτα
Δεύτερη στις προτιμήσεις των Ελλήνων και όχι μόνο κατατάσσεται η σπανακόπιτα. Ανά την Ελλάδα υπάρχουν παραλλαγές της σπανακόπιτας ανάλογα με τη γέμιση, το είδος και τη διαχείριση της ζύμης, και τον τρόπο ψησίματος. Μερικές φορές υπάρχει ταύτιση της σπανακόπιτας με την σπανακοτυρόπιτα, αν και η πρώτη δεν περιέχει τυρί.
Παραδοσιακά για τη σπανακόπιτα είναι καλύτερο να ανοίγετε το δικό σας σπιτικό φυλλό καθώς η γεύση είναι πολύ καλύτερη. Σε περίπτωση όμως που δεν έχετ χρόνο στη διάθεση σας μπορείτε να επιλέξετε παραδοσιακό φύλλο ή φύλλο κρούστας. Η γέμιση περιλαμβάνει κυρίως σπανάκι, κρεμμύδι, πράσο, μυρωδικά, και αυγό. Κατά προτίμηση μπορέιτε να προσθέσετε φέτα για ακόμα πιο έντονη γεύση.
- Κοτόπιτα
Η Ήπειρος είναι μία από τις περιοχές της Ελλάδας που φημίζεται για τις εκπληκτικές πίτες της. Μια από αυτές, ίσως η πιο νόστιμη και διαφορετική πίτα είναι η κοτόπιτα, που έχει σα βάση το κοτόπουλο. Πιο ενδιαφέρουσα από την τυρόπιτα και πιο διαφορετική από τη σπανακόπιτα.
Για τη κοτόπιτα χρησιμοποιείται παραδοσιακό φύλλο και στη γέμιση της θα βρείτε φυσικά κότοπουλο, πολύχρωμες πιπεριές , κρεμμύδι, δίαφορα μυρωδικά και δίαφορα τυρίά όπως γραβιέρα και κεφαλογραβιέρα.
Παραδοσιακές πίτες χωρίς φύλλο
- Μπατζίνα
Η Μπατζίνα είναι μια παραδοσιακή θεσσαλική πίτα, που φτιάχνεται χωρίς φύλλο και έχει λεπτό πάχος. Παλαιότερα η πίτα αυτή φτιαχνόταν από αλεύρι, τυρί, γάλα, αυγά. Όταν προστέθηκαν τα κολοκυθάκια, η πίτα που δημιουργήθηκε ονομάστηκε Μπατζίνα. Αρχικά όμως η παραδοσιακή μπατζίνα δεν περιείχε κολοκυθάκια, αλλά πήρε το όνομά της από το τυρί που περιείχε. Η λέξη "μπατζίνα" προέρχεται από τη λέξη "μπάτζος" που είναι ελληνικό λευκό, σκληρό αιγοπρόβειο τυρί, με καταγωγή από τη Δυτική Μακεδονία.
Βασικά συστατικά της είναι τα κολοκυθάκια, η φέτα, το στραγγιστό γιαούρτι, το αλεύρι και τα αυγά. Η ευκολία παρασκευής του το κάνει ιδανικό για όλες τις περιστάσεις.
- Γιαννιώτικη μπατσαριά
Η χορτόπιτα αυτή κατάγεται από τα Γιάννενα. Τα Γιάννενα καθώς και όλη η Ήπειρος, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, είναι συνυφασμένα με τις πίτες, καθώς στην φτωχική αυτή περιοχή με τα λιγοστά υλικά, οι νοικοκυρές χρησιμοποιούσαν ό,τι προσέφερε η φύση για να χορτάσουν την οικογένεια. Έτσι, η μπατσαριά είναι μια πίτα με καλαμποκάλευρο, διάφορα χόρτα και γάλα.
- Ηπειρώτικη κουρκουτόπιτα
Πρόκειται για παλιά, παραδοσιακή συνταγή που την έφτιαχναν σ΄όλη την Ελλάδα με μικρές παραλλαγές από τόπο σε τόπο. Γνωστή με διάφορες ονομασίες ανάλογα με τον τόπο προέλευσης όπως ζυμαρόπιτα, αλευρόπιτα, αλλά και τυρόπιτα της τεμπέλας καθώς δε χρειάζεται φύλλο.
Η κουρκουτόπιτα είναι λεπτή γύρω στο 1 εκατοστό, σαν πίτσα. Τα μόνα υλικά που χρειάζεστε είναι αυγό,γιαούρτι, φέτα τριμμένη, νερό και λάδι.
